Record dit jaar: ons lichtste lammetje ooit dat in leven is gebleven: 1,1 kilo! Geboren op 15 februari. Op Instagram en Facebook vroegen we mensen om tips voor een naam, en lotjernr1 kwam met de leuke suggestie Kilo. Wat we dan toch al snel verkleinen tot Kilootje.

Onze lammeren zijn gemiddeld een kilo of 4 bij de geboorte, met uitschieters tot bijna 7 kg. En we vinden alles onder de 3 kg eigenlijk al aan de kleine kant. Dus 1,1 is echt ongehoord, en al helemaal dat het dan blijft leven!

Kilootje was zo klein dat ze niet bij de uier van de ooi kon, dus ze is fleslam geworden. De eerste paar dagen lag ze onder de rode warmtelamp. En omdat ze zo mini was, wilden we nog geen oornummers in die kleine oortjes doen, dus ze loopt inmiddels als enige ongenummerde lammetje in het fleslammetjeshokje. Maar ze is levendig en vrolijk en ongelooflijk schattig! Inmiddels is ze overigens al een kilootje aangekomen 😉

Zoon Tijmen en lammerhulp Pauline gingen onlangs een wandelingetje met Kilootje maken in de wei, samen met onze hond Gwen.

WAARSCHUWING: als je chagrijnig wil blijven, moet je hier niet naar kijken, want hier word je heel vrolijk van!

De datums voor de vachtviltworkshops en de sloffenviltworkshops zijn alweer gepland. En zonder enige reclame lopen de eerste aanmeldingen alweer binnen. Er zijn workshops gepland op woensdagen, vrijdagen, zaterdagen en zondagen, dus daar moet toch wel een dag tussen zitten dat je kunt! Meld je gauw aan op vachtviltworkshops of sloffenviltworkshops.

Als er 350 ooien moeten aflammeren, gaat dat eigenlijk bijna altijd goed. Af en toe moeten we ingrijpen. Soms is dat alleen helpen het lammetje eruit te halen, soms zie je dat een verlossing niet vordert, en moet je erbij voelen, of het lam niet verkeerd ligt. En dat dan eventueel zo draaien dat het er goed uit kan komen.

Inmiddels zijn Clemens, zoon Tijmen, vrijwilliger Marjolijne en haar dochter Hannah daar zeer bedreven in. Tijmen heeft zijn bachelor diergeneeskunde gehaald, en begint in september aan zijn master, dus dat helpt ook. Hij vindt het in elk geval razend interessant.

Al met al hoeven we er zelden een dierenarts bij te roepen. Misschien eens in de 2 of 3 jaar een keer. En die dierenarts weet dan ook inmiddels: als Grebbeveld me erbij roept, dan is er echt wat aan de hand. Dus toen we haar onlangs belden, had ze haar keizersneekoffer voor de zekerheid alvast in de auto gegooid.

Er bleek helaas een vergroeid lam in de baarmoeder te zitten, waarvan de ledematen zo verstard waren, dat die er onmogelijk op de natuurlijke manier uit kon komen. Om de ooi te redden, was een keizersnee de enige optie. En dat gebeurt dan gewoon in de stal, op een tafel. En ze legde elke stap uit aan Tijmen, die op het laatst de hechtingen mocht zetten.

Het lam was helaas niet te redden, maar de ooi heeft het gehaald. Een bijzondere ervaring!

Vijftien jaar na onze Grebbevesten, was het wel eens tijd voor nieuwe werkkleding. Mooi houthakkersvesten en -overhemden, mét logo! Marjolijne, Tijmen en Hannah (en drie lammetjes) spelen even voor fotomodel.

De lammertijd is altijd een heftige, maar ook heel mooie tijd. Gelukkig hoeven we het niet alleen te doen. Om te beginnen hebben beide zoons Tijmen en Jochem een tussenjaar, dus kunnen ze veel helpen. Maar ook hebben we zoals altijd onze trouwe kudde lammervrijwilligers. En ook zoals elk jaar houden we voordat de lammertijd losbarst een middagje lammerinstructie, met borrel na. Om zeg maar het nuttige met het aangename te verenigen!

Dann frist Clemens alle kennis weer even op bij de lammerhulpen, over wat te doen als een lammetje geboren is, en wanneer het nodig is hulp in te roepen. Hoeveel brok ze moeten en hoeveel en hoe vaak de fleslammeren hun flesje mogen. En dan kunnen we er weer een lammerseizoen tegenaan!

Wij hebben in onze twee kuddes Veluwse heideschapen (afgezien van het nieuwe groepje Drentjes, zie ander bericht). Met dit ras zijn we ooit begonnen, omdat we het mooi vinden een schapenras te hebben dat thuishoort in deze streek. Nu was er ook een stamboek Veluws heideschaap, maar dat was toch vooral voor kleine stichtingskuddes, die rond een schaapskooi lopen. Ze vonden dat begrazingsbedrijven zoals wij niet zo in hun stamboek pasten.

Daarom hebben we samen met een groepje andere begrazingsbedrijven met Veluws heideschapen een tweede stamboek opgericht, met heel veel hulp van de NSFO. Inmiddels zijn we erkend door de overheid. Onlangs kwam Hans Kolk van de NSFO onze dieren keuren, want we moeten dan natuurlijk wel kunnen aantonen dat het echt Veluwse heideschapen zijn. Dat is gelukt en hebben we dus officieel dieren van een ‘zeldzaam huisdierras’!

Zie voor meer informatie over het ras de website van de Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH) de pagina over Veluws heideschaap. Ik ga nog even vragen of onze begrazingsbedrijven er ook bijgezet kunnen worden.

Zoals jullie natuurlijk allemaal weten, begrazen wij natuurgebieden voor terreinbeheerders, van Wolfheze (Zuid-Veluwe) tot Den Dolder (Utrechtse Heuvelrug). Dat doen we in het graasseizoen, grofweg van april tot begin december. In de winter staan de schapen bij boeren in het Binnenveld op de wei (en als ze moeten aflammeren een tijdje op stal). Die boeren vinden het fijn als het gras lekker kort is voordat het in het voorjaar weer gaat groeien. Maar het is dan te nat voor koeien, die zouden de grasmat stuk trappen. Maar schapen, lichte dieren met hun kleine hoefjes, trappelen het juist mooi aan.

Afgelopen weken zijn beide kuddes dus weer van de natuurgebieden naar de winterweides gegaan. Een paar leuke foto’s.

Naast een veterinaire zoon (zie ander berichtje) hebben we ook een culinaire zoon: Jochem. Hij houdt heel erg van koken en dat doet hij ook 3x per week (jawel, we weten het, we zijn enorme bofkonten!). Een tijdje terug maakte hij een werkelijk fenomenaal lekkere lamsschouder klaar. Gewoon van een TikTok-filmpje (van TikTok-kok melizcooks). Het is helemaal niet veel werk, maar moet wel heel lang in de oven. Maar dan kun je ondertussen gewoon allemaal andere dingen doen.

Wil je lamsvlees met kerst? Helaas zijn de lamsbouten op, maar we hebben nog wel 10 lamsschouders. En ook nog een paar rollades. Wil je zeker weten dat er nog een of twee schouders zijn, reserveer dan even via grebbeveld@gmail.com. De Grebbewinkel is open op vrijdag 22 december 10-14 uur en zaterdag 23 december van 10-12 uur. Natuurlijk kun je ook gewoon lamburgers, gehakt, koteletjes of boutschijven komen halen.

Zoals je misschien weet, is ons lamsvlees ook te koop bij:

• De Hoge Born, Bornsesteeg 87, Wageningen
• Boerderij van Steenbergen, Dijkgraaf 1a, Bennekom
• De Gieterij, Junusstraat 16, Wageningen
• en natuurlijk op de StreekWaar-marktkraam elke zaterdag (9-17u) op het Raadhuisplein in Wageningen.

Eventueel kan ik ook iets voor je meenemen naar mijn huis in Wageningen, dat je het daar ophaalt, maar thuis is mijn vriezerruimte beperkt (bel of app dan even naar 06-40349079).

Dit is het TikTok-filmpje van die heerlijke lamsschouder:

Hier de instructie even uitgeschreven:

Verwarm de oven voor op 200 graden. Neem een braadslee (er moet later een laagje bouillon in, dus een bakplaat werkt niet). Snijd twee uien in kwarten en snijd een hele bol knoflook in plakjes. Leg er wat laurierblaadjes, takjes rozemarijn en tijm bij, en giet er wat olijfolie overheen. Leg daarop de lamsschouder. Kwast die in met olijfolie en sprenkel er zeezout en zwarte peper overheen. Leg dit een half uur in de oven.

Haal de braadslee uit de oven, en giet er kippenbouillon bij. Dek de braadslee dan af met aluminiumfolie en sluit dit goed af. Zet de oven op 160 graden. Laat hem daar 4 uur in staan.

Haal de aluminiumfolier eraf en zet hem dan nog een half uur in de oven. Dan laat je hem een half uur buiten de oven rusten met de folie er weer op. Daarna kun je het vlees in draadjes van het bot halen. Superlekker!

Helaas heeft ook bij ons blauwtong flink huisgehouden. 64 dieren ziek naar binnen gehaald, waarvan er 33 zijn doodgegaan. Van de rest is zo’n tweederde weer naar buiten, en de rest staat nog ziek op stal. Sommige zieke dieren die we naar buiten hadden gedaan, zijn weer teruggekomen, toch niet fit genoeg om met de kudde mee te komen.

Voor wie het nog niet wist: blauwtong is een hele nare en dus heel dodelijke ziekte, die door knutjes (kleine mugjes) wordt overgebracht. Het virus gaat alleen via de mug (of eventueel via een injectienaald), en dus niet van schaap op schaap, en is gelukkig ook niet gevaarlijk voor de mens. Alleen herkauwers hebben er last van, en daarvan schapen het ergst.

Ze krijgen last van hun slijmvliezen, een snotneus, maar ook de slijmvliezen in hun bek en darmen kunnen aangetast worden. Blauwe tong kan dus ook, maar komt eigenlijk weinig voor. Aders kunnen aangetast worden, en poten, soms laten de nagels van de hoefjes los. Echt heel verschillende (en allemaal hele nare) verschijnselen. Ze gaan soms dood omdat ze van de pijn niet meer kunnen eten, of omdat ze bijkomende infecties krijgen. Soms gaan ze binnen een paar uur dood nadat ze met een snotneus naar stal zijn gehaald, en soms staan ze weken op stal. En knappen weer op, of niet.

Het virus begon rond Loosdrecht, onduidelijk is hoe het daar gekomen is. Er gaan wilde verhalen de ronde over treinladingen afval uit Italië, maar dat blijkt toch een andere variant van het virus te zijn. Maar goed, vanuit die haard, verspreidde het zich met een paar kilometer per dag, vooral met de zuidwestenwind mee richting noord en oost. Inmiddels is het gelukkig te koud voor knutjes en is de verspreiding gestopt. Maar net als alle schapenhouders houden we ons hart vast voor als het weer warm wordt komend voorjaar. We hopen dat er snel een vaccin komt, dat lijkt de enige oplossing. Want er is verder helemaal niks tegen te doen. Behalve antibiotica tegen de bijkomende infecties, en heel goed voor je schapen zorgen.

We hebben de dieren tweede week december laten scannen op dracht (een echo, net als bij een zwangere vrouw), en tot onze opluchting lijkt daar geen probleem te zijn. Ondanks dat de blauwtong rondging toen de rammen erbij liepen.