Ineens kwamen er diverse aanvragen binnen van verzorgingshuizen of serviceflats voor een lezing van de herder. Nu heeft onze dochter Silke (die bos- en natuurbeheer studeert) afgelopen jaar voor ‘Oud geleerd, jong gedaan’ al een paar keer college gegeven over onderwerpen rond haar studie. En daar past schapenbegrazing natuurlijk naadloos in. Dus heeft Silke lezingen gegeven in Lunteren en in Wageningen. Hartstikke leuk vonden de senioren het!

Wil je ook zo’n lezing van de herder, zijn vrouw of dochter? Dat kan!

In augustus was het druilweer, maar twee van drie workshops dit seizoen hebben we lekker buiten kunnen vilten. Dat heeft toch zeker ook wel wat! Er komen nog workshops de komende tijd, dus kijk voor meer info en meld je aan: www.grebbeveld.nl/vachtvilten/

29 augustus boekte een vriendinnengroep een zaterdag voor een workshop. Ze maakten allemaal een beetje ruige vachten.

Die keer daarna, op vrijdag 4 september, was het helaas te druilerig voor buiten. Twee van de zes deelnemers hadden vachten van hun eigen schapen mee. Ilona maakte zelfs een kleed van haar beide schapen (een donker en een wit schaap). Hoewel ze hoogzwanger is, ging ze dus niet voor een geboortekleedje. Het ding is zo groot geworden dat het kindje erbij in het niet valt. Gelukkig was het weer op tijd droog voor het gebruikelijke groepsportret.

Vandaag, vrijdag 11 september, was het weer fantastisch weer! Vier dames die afgelopen voorjaar al eens geweest waren, kwamen nog een keer. Ze hadden toen allevier een Drentse vacht gekozen. Maar in het dagelijks gebruik bleek dat die vachten niet ophielden met haren. Zelfs als je er niet eens op zat lagen er al overal haren in huis. En er lieten plukken los en vielen kale plekken. Het was zo erg dat ze de vacht op hadden moeten bergen. Dus toen heb ik ze uitgenodigd een nieuwe vacht te komen vilten, want ik wil wel dat iedereen happy is met zijn vacht. Dat wilden ze wel. Want ondanks het tegenvallende resultaat de vorige keer, hadden ze de dag zelf wél heel leuk gevonden. Dus zomaar nog zo’n dagje vonden ze niet verkeerd. Maar dan geen Drentse vacht meer, gewoon lekker veilig een Veluwse of een skudde. En dit keer was het resultaat hartstikke mooi. Nog even afwachten hoe de vachten zich houden, maar gezien de ervaringen moet dat geen probleem zijn.

Soms word je er helemaal gek van hoor, van al die bramen op de Haarweg. Die uitlopers prikken de kuilbalen lek zodat ze gaan schimmelen. Of ze grijpen je vast als je door een smalle opening moet. En we weten nog goed hoe een bramenjungle de Haarweg was voordat we erin trokken. Daar moest echt een bulldozer aan te pas komen.

Maar goed, zo half augustus is het dan toch wel weer leuk, die bramen. Net als twee jaar geleden was het een fantastisch bramenjaar! Kilo’s hebben we geplukt (eerst met Tijmen en later met schoonzus Veronica), en daar hebben we zo veel potten jam van gemaakt dat we er het komende jaar bijna elke week eentje van kunnen opentrekken. Verse bramen in de yoghurt, ook lekker, en het bramenijs was ook helemaal niet verkeerd!

Inmiddels zijn de bramen helaas verschimmeld…

Als herder moet je een beetje met je tijd meegaan. Dus af en toe een helfie maken (een selfie van een herder). En zeker als de kinderen mee zijn.

Tijmen moest ook nog even zijn nieuwe herdershoed demonstreren die hij voor zijn verjaardag had gekregen.

En Silke stond in de kudde, toen er een schaap steeds tegen haar aan ging staan. Wat een opdringerig beest, dacht ze nog. Bleek het Malou te zijn! Ons lievelingsfleslammetje uit 2013. Herkenbaar aan een mooi oormerk (iets met veel zessen en drieën) en een knik in haar staart. En dus aan dat ze naar je toekomt. Laatste nieuws: Malou is groengedekt! Afgelopen jaar was haar lam helaas doodgegaan, maar heeft ze met succes een lam aangenomen van wie de moeder geen melk had. Hopelijk kan ze dit voorjaar een eigen lam grootbrengen.

Dat is toch altijd wel een machtig mooi gezicht die paarse hei.

En die gele vlekken op de konten van de ooien, dat is ook schitterend.

Dat betekent namelijk dat de rammen lekker bezig zijn. Anderhalve week geleden zijn de zeven heren erbij gegaan.

Hier zie je ze uit de kar lopen, toen Arie en Clemens ze bij de kudde lieten. Ze hadden hun gele dekblok al om, en elkaar ook nog besprongen in de kar. Inmiddels zijn er al 40 ooien geel gedekt! Dus dat gaat hartstikke goed. Elke week krijgen de mannen een andere kleur dekblok, deze week is het groen. Daarna volgen nog blauw, rood en zwart, steeds wat donkerder. Zodat, als ze de eerste keer niet drachtig zijn geworden, je kunt zien als ze nog een keer gedekt worden.

In januari weten we dan dat we de geelgedekte ooien als eerste binnen moeten halen.

Margo Vonk heeft een boek geschreven: Waar lopen de schapen? Daarvoor heeft ze dertien herders geportretteerd met een bijzonder verhaal. Waaronder wij! Ze heeft heel bewust het romantische beeld ontkracht dat mensen van het herdersleven hebben. Het is gewoon keihard werken voor niet zo veel geld. Maar wel mooi natuurlijk, heel bijzonder, en het levert beslist prachtige plaatjes op.

Het is een heel mooi boek geworden. Ik heb in de winkel en als ik op markten sta een inkijkexemplaar liggen, en ik heb ook een stapeltje te koop. Het boek kost € 24,50 en er staan een heleboel mooie foto’s in.

Het kan je nauwelijks ontgaan zijn: er is een herdersopleiding begonnen. Bij Helicon in Velp kunnen mensen zich na twee MBO-jaren professioneel zelfstandig herder noemen. Bij de werving was het al regelmatig in het nieuws, en nu de opleiding begin drie weken geleden waren er weer allerlei items. RTL-nieuws, TV Gelderland, RTV Drenthe, de Volkskrant (alleen voor abonnees helaas), Hart van Nederland, je kon het zo gek niet bedenken. De student-herders gaan een dag in de week naar school, en moeten minstens twee dagen in de week stage lopen (een baan als herder mag ook). Wij hebben dus ook zo’n stagiair: Steffie.

Steffie wil alle kanten van het herdersvak leren kennen, dus ze loopt natuurlijk meestal met Clemens mee op de hei, maar woensdag moest de stal opgeruimd en schoongemaakt worden voor de Open Monumentendag van komende zondag, en daar wilde ze ook wel bij helpen. Dus hebben we samen de hele boel geragebold en geveegd. Er zat waanzinnig veel spinrag, vol met stof. Ik ben er nu nog moe van, wat een klus.

Steffie vertelde over de opleiding, en ook over haar medestudenten. Bijna allemaal al wat ouder dan de doorsnee MBO-student, en met allerlei achtergronden. Een kroegbaas, iemand die in de psychiatrie werkte, een winkelmeisje. Overigens zit ook onze oud-vrijwilliger Bosse op de opleiding. Hij heeft inmiddels een baan als herder op het Fochtelooërveen. Hij is een van de weinigen die onder de 30 is en een groene opleiding heeft. Maar de meest onwaarschijnlijke achtergrond heeft toch wel Steffie zelf: ze is danseres en zelfstandig danslerares klassiek ballet en moderne dans. Toen ze bij ons solliciteerde dacht Clemens nog: een danseres, zo’n frêle dame, hoe krijgt die een schaap op zijn kont? Maar dansers zijn natuurlijk wel heel sterk en fit. Dus dat gaat eigenlijk prima. Hoewel ze weinig ervaring heeft met dieren, heeft ze er wel gevoel voor. Met de honden gaat het ook supergoed.

Ze vertelde ook wat voor les ze krijgen. Het is MBO, dus dat is ook gewoon Nederlands en rekenen. Het vak communicatie (voor de moderne herder heel belangrijk) vindt ze niet zo moeilijk, daar heeft ze met alle producties die ze heeft georganiseerd ervaring genoeg mee. Maar bijvoorbeeld plantenkennis, dat vindt ze een stuk lastiger. Naar eigen zeggen kan ze nog geen eik van een berk onderscheiden. Maar dat komt allemaal goed. Ze zal wel moeten, want zoals Clemens al zei, als hij de weg wijst, dan is het: “Na de rij eiken links en dan bij die berkjes moet het nachtvak komen.”

In augustus gingen we vanaf de Ginkelse hei richting Renkum, met een nachtje tussenstop op de Koningstafel bovenop de Grebbeberg. Een week later gingen we weer terug, nu met bestemming de Plantage Willem III. 

Ginkelse hei

Arie, zijn zoon Joep en kleinzoon Joep liepen mee.  

Grote Joep hielp de schapen door het klaphekje.

Angela deed op de Koningstafel het net open.
Via de dijk bij Wageningen richting Renkum.

Over de Wageningse Holleweg is altijd een mooi plaatje

Even pauze houden in het bos bij de Scheidingslaan
Aangekomen te Renkum, was het zo heet! Peggy wist wel waar ze de verkoeling moest zoeken.

In Renkum stonden de schapen bij de Airborne Snackbar

En een weekje later weer terug over de dijk bij Wageningen, weer richting de Utrechtse Heuvelrug. Naast een kudde schapen, kwam er ook een kudde wandelaars, fietsers en brommers achteraan.

Zo’n zigzagspoor krijg je als een schaap plast onder het lopen…

Op de terugweg weer de klim naar de Koningstafel.

Op de Koningstafel zelf, een mythische plek bovenop de Grebbeberg

Inmiddels is de kudde wezen grazen op de Amerongse Berg (Staatsbosbeheer), particulier Landgoed de Laan, en nu staan ze op de hei van de Hoge Ginkel (Het Utrechts Landschap). Daar hebben we ze eerder deze week naartoe gebracht. We reden er heen in de stromende regen. Clemens dacht nog: moeten we dit wel doen? Hij heeft al eens meegemaakt dat de schapen weigeren een poot te verzetten als het met bakken uit de lucht komt. Regen is niet hun favoriete weer, zeg maar. Geef een schaap maar twintig graden vorst, sneeuw, heerlijk! Maar regen, daar vinden ze helemaal niets aan! Maar gelukkig werd het net min of meer droog toen we uitstapten. Zo liepen we lekker door modder en plassen: Clemens voorop, Tijmen achter de kudde en ik erachteraan met auto en karretje, waarin we onderweg nog een vermoeide ooi konden laden.

Dus nu grazen ze lekker op de Hoge Ginkel.

Volgende week begrazen we de Renkumse hei (bij de Airborne snackbar).

Natuurlijk zijn we allemaal gek op schapen. Maar zo eens in het jaar even een weekje geen schapen, is ook wel eens lekker. Gelukkig waren er in Luxemburg weinig schapen in beeld. Wel veel rotsen, beekjes, bomen, paarden en mooie vergezichten. Op de zwemfoto is de zien dat de herder mooi boerenbruin is 😉

Gelukkig hebben we onze trouwe vrijwilligers die ons tijdens die ene vakantieweek uitstekend vervangen. Geweldig bedankt Marjolijne (kudde) en Arie (verzorging schapen op dijk, stal en Grift, en honden) en ook Hans en Pauline!