Er maken steeds vaker mensen gebruik van de viltruimte en (vooral) de viltmachine. Soms willen ze vachtvilten, maar regelmatig zijn er ook andere bijzondere projecten die viltcapaciteit nodig hebben. Zoals een decorbouwster die voor een voorstelling een serie enorme vilten lappen moest maken.
Afgelopen voorjaar was Millie vaste klant, eindexamen-kunststudent aan de Rietveldacademie. Zij had bedacht om een tempel te maken van wol. Ze had ergens zakken vol wol geritseld, en groot frame gebouwd (achteraf had dat misschien best een maatje kleiner gekund, bedacht ze zich, maar goed), de wol gewassen en gekaard, en toen moesten er dekens gevilt worden. Heeeel veel dekens. En dan is een viltmachine en een ruimte met heel veel tafels en een vloer die nat mag worden wel verschrikkelijk handig!
Ik heb haar de machine uitgelegd, gewezen waar alles staat, en nog wat tips gegeven, en ze is diverse keren teruggekomen, omdat ze toch nóg een deken nodig had. Ik was natuurlijk ontzettend benieuwd naar het eindresultaat, dus ik ben wezen kijken bij de Graduation Show van de Rietveld. Geweldig!
In de vorige nieuwbrief vertelden we dat de Drentse heideschapen van Heidestein aardig opgenomen leken te worden in de kudde Veluwse heideschapen. Met hoeden ging het ook redelijk goed. Maar soms lopen de schapen in een groot gebied van 75 hectare, en moeten dan ’s avonds weer opgehaald worden om ’s nachts binnen een wolfwerend raster te staan. En daar bleek het toch niet goed te gaan. De Veluwenaren staan altijd bij elkaar in de buurt, dus als je dat ene schaap met een tracker om haar nek gevonden hebt, heb je ze allemaal. Maar de Drentjes bleken zich in kleine groepjes te verspreiden over het hele gebied. Met als gevolg dat we soms wel anderhalf tot twee uur bezig waren met de kudde in het raster te krijgen, in plaats van het geplande half uurtje. En dat aan het eind van een volle werkdag.
Helaas, dit was dus echt niet werkbaar. En dus zijn de Drentjes helaas inmiddels vertrokken naar het Goois Natuurreservaat.
Nu loopt er dus een kudde met alleen Veluwse heideschapen, wat groter, bijna altijd wit en zonder hoorns. Het leuke daarvan is dat dat ook het ras is dat van oorsprong niet alleen op de Veluwe, maar ook op de Utrechtse Heuvelrug en het Gooi rondliep. Zoals te zien op de schilderijen van de beroemde Anton Mauve, die in kunstenaarsdorp Laren vele schapenschilderijen heeft gemaakt. Zie maar, op onderstaand schilderij in 1880. Cultureel erfgoed dus!
Nu wij de schapen van Landgoed Heidestein (tussen Zeist en Driebergen) hebben overgenomen, zijn we ook verantwoordelijk voor het scheren. Dat is altijd een hele happening!
In overleg met de vrijwilligers die het organiseren hebben we bedacht dat we op zaterdag 15 juni 15 schapen gaan scheren, tussen 11 en 16u. Onze eigen Tijmen gaat dat doen. En dan niet zo snel mogelijk, zoals op de kampioenschappen (zie andere blog), maar juist heel langzaam, zodat iedereen het goed kan zien en vragen kan stellen. We scheren dan een aantal Veluwse heideschapen uit onze eigen kudde, en wat Drentse heideschapen die we van Utrechts Landschap hebben overgenomen. De vachten zijn die dag ook te koop.
We zullen daar ook staan met een kraampje met nog meer ruwe vachten (zpwel Veluws als Drents, om zelf te vilten of spinnen), viltvachten, zitvachtjes en de leuke schapen-ansichtkaarten die dochter Silke heeft gemaakt.
Dit voorjaar zijn alweer enthousiast sloffen en vachten gevilt. Al doe ik het al 13 jaar (vachtvilten in elk geval), het gaat nooit vervelen! En elke vacht wordt weer anders.
Onze oudste hond Finnick is met pensioen (hij heeft helaas artrose in z’n rug, dus hij is echt een stram oud mannetje, ook al kan hij nog altijd enthousiast worden van de schapen). Dus het werd tijd voor verjonging. En omdat een collega-herder heel enthousiast was over zijn Australian kelpies (en Tijmen die ook veel heeft gezien toen hij in Australië was afgelopen najaar), wilden we dat ras ook wel eens proberen. Dus hebben we in maart een puppy opgehaald!
De naam is altijd wel een dingetje. Het mag niet te veel op de naam van de andere honden lijken (Finnick, Bryn, Flo en Gwen), en je moet het ook beetje lekker kunnen roepen. En alle gezinsleden moeten er een beetje blij van worden (maar toch vooral degenen die er het meeste mee moeten werken). Uiteindelijk is het Lizzy geworden.
Ze is een slim en gezellig hondje. Ze heeft al een beetje rond de kudde gerend, en dat ging best aardig. Ze snapt alleen nog niet dat het de bedoeling is dat ze alleen buiten poept en plast. Maar dat komt vast uiteindelijk ook wel goed.
Toen we nog geen schapen hadden, wist ik ook niet dat het bestond. Maar ja, er zijn de gekste kampioenschappen natuurlijk, dus waarom niet schapen scheren? Die Nederlandse Kampioenschappen Schapen Scheren vinden plaats elke twee jaar op de Dag van het Schaap (2e zaterdag van juni), in 3 categorieën: scheren met de scheermachine voor profs, voor amateurs, en scheren met de handschaar.
Zo ook dit jaar. Nou wil het toeval dat onze scheerder Johannes (zie andere blog) al 3 keer Nederlands kampioen is geweest. En dat hij ook scheertrainingen geeft waar onze Tijmen aan heeft meegedaan. Dus Johannes vond dat Tijmen ook maar eens mee moest doen aan de wedstrijd in de amateurklasse.
Zo’n scheerwedstrijd is een serieuze zaak. Vooral in Verenigd Koninkrijk, Australië en Nieuw-Zeeland is het echt heel officieel allemaal. Bij het NK waren ook 2 juryleden uit het VK aanwezig. Het gaat om snelheid, maar ook om hoe netjes je scheert qua wondjes en 2e scheer (als je 2x over dezelfde plek heen moet scheren om de wol er helemaal af te krijgen. Je krijgt voor elke 20 seconde 1 strafpunt en dan voor de lengte van een sneetje en voor zo’n 2e scheer. Kampioen is dan degene met de minste (straf)punten.
Tijmen moest meteen ’s ochtends vroeg aan de slag. Hij had Johannes gevraagd of die zijn sheep handler wilde zijn (die geeft de schapen aan), en dat wilde hij wel, maar dan moest Tijmen dat ook bij hem doen. Ik was helaas zelf te laat (heel erg!), want ze hadden van tevoren niet verteld hoe laat hij zou moeten. Maar gelukkig heeft Jeannette een heleboel foto’s en filmpjes gemaakt. Tijmen moest 3 schapen scheren en de laatste was een enorm spartelbeest. Hij was helaas niet door naar de finale. Maar ach, het was zijn eerste keer, dus wie weet wat er in de toekomst nog kan gebeuren.
Johannes daarentegen ging weer als een speer. In de finale moesten ze 10 schapen scheren en was het razendspannend. Hij was zeker niet de snelste (al vind ik 13 minuten en 47 seconden nog altijd bizar snel, dat is 1,5 minuut per schaap!), maar had zo netjes geschoren dat hij toch weer kampioen is geworden. Maar het scheelde niks, maar 0,1 punt! Zie hier het verslag in Vakblad het Schaap.
Veel scheernieuws dit keer! Op 23 en 24 mei zijn al onze schapen geschoren. Onze vaste scheerder Johannes (zie ook bericht over scheerkampioenschappen) zou met een 2e prof-scheerder komen, waarbij onze eigen Tijmen als 3e scheerder zou meehelpen, maar die scheert natuurlijk niet zo snel als die profs (hij scheert ongeveer 1 schaap terwijl zij er in die tijd 3 doen).
Maar helaas, op de 1e dag meldde de 2e scheerder zich op het laatste moment ziek. Dus moesten Johannes en Tijmen de klus samen klaren, de hele noordkudde op landgoed de Paltz in Soesterberg. 275 ooien van hun vacht ontdoen in 1 dag, ga er maar aan staan. We begonnen om 6 uur ’s ochtends, en om 7 uur ’s avonds waren we klaar. Met hulp van de onvermoeibare Silke, Hannah en Jeannette. Toen nog opruimen, en toen had Johannes z’n busje de accu leeg. Zucht. Maar met startkabels losten we dat ook weer op. Dus we waren om half 9 pas thuis…
Dag 2 kwam er gelukkig een andere 2e scheerder mee, Jan-Lucas. Nu was de zuidkudde aan de beurt, op de Plantage Willem III in Elst (bij Rhenen). Maar we hadden wel weer een andere uitdaging, namelijk de dreiging dat het om 13u zou gaan regenen. Dus begonnen we toch weer om 6u. Op een paar drupjes de laatste drie kwartier na, is het gelukt! De mannen hebben als een malle doorgeschoren, met alleen een korte koffiepauze. En toen de laatste vacht er af was, begon het serieus te regenen. Dus de lunch hebben we toen maar in de aanhanger opgegeten (die ook al vol lag met 80 vachten). Jeannette was weer van de partij, en ook Stella, Wietske en Theo hielpen. Op het laatst moesten we de vachten die net een beetje nat waren geworden nog uitrollen op stal, om ze te laten drogen.
Stella en TheoJeannette en Wietskede scheerders aan het werkStella stampt de wolzak aanHannah kan ook goed stampenMarjel en JeannetteSilke aan het stampenlunchen in de aanhanger in de regende oogst aan vachten om te vilten!Deze vachten waren toch een beetje nat geworden
Maar goed, we hebben weer een mooie stapel vachten om te vilten uitgezocht en in doeken gerold. En een paar zakken met wol die gekaard kan worden. Ten slotte nog zakken met wol waar we echt niks hoogwaardigs meer mee kunnen: te ver vervilte vachten, smerige randen (van de mooie vachten), en wol waar te veel troep in zit. Die gaan waarschijnlijk weer naar het Wageningse voedselbos van de uni.
Zoals we in de vorige nieuwsbrief al meldden, hebben we de begrazing van Heidestein overgenomen van Utrechts Landschap. En daarmee ook hun kudde Drentse heideschapen. Prachtige schapen, een slagje kleiner dan onze Veluwse heideschapen. Drentjes hebben hoorns (dat is heel makkelijk als je ze vast moet pakken) en meer kleur dan die witte Veluwsen van ons. Hun vacht kan wit zijn, maar hun kop is dan lichtbruin. En er zitten er ook tussen met prachtige bruine en grijze vachten.
De Drentjes waren altijd met brokjes in hun nachtraster gelokt, dus we hadden geen idee hoe ze op de honden zouden reageren. Maar al na een paar keer oefenen ging dat verrassend goed. Het zit er toch in, in het beestje, dat kuddegedrag dat je nodig hebt om ze te kunnen hoeden. Toen dat eenmaal lukte, hebben we er geleidelijk aan steeds koppeltjes Veluwse schapen aan toegevoegd, en nu hebben we dus een gemengde kudde. De Drentjes blijven nog wel aardig bij elkaar, maar dat geeft niet. Waarschijnlijk hebben we binnen onze Veluwse kuddes ook groepsvorming, maar met al die witte schapen valt dat niet zo op.
De kudde loopt niet meer alleen op Heidestein, maar begraast meerdere gebieden op de noordelijke Utrechtse Heuvelrug, bijvoorbeeld ook Bornia en de Vliegbasis Soesterberg.
Clemens met zijn gemengde kudde: links de witte Veluwse, en rechts de Drentjes met hun gekleurde koppies en hoorntjes.
We zijn nog altijd blij dat we er vorig jaar voor gekozen hebben om vooraf kaartjes te verkopen voor de Lammetjesdag. Mijn hemel, wat enorm veel relaxter maakt dat de organisatie, als je precies weet hoeveel mensen er komen, en je dus niet bang hoeft te zijn dat er niemand komt, of dat het juist veel te druk wordt. En het was, net als vorig jaar, weer helemaal uitverkocht. Het blijft natuurlijk stressen, met honderdduizend dingen die moeten gebeuren, maar het blijft te overzien.
En inmiddels, na 13 keer organiseren, weten we ook wel zo ongeveer hoe het moet en wat mensen leuk vinden. Knutselen, wafels, beschuit met muisjes, strokasteel en natuurlijk lammetjes aaien. Dat neemt niet weg dat er elke keer toch weer kleine verbeteringen mogelijk zijn. Een megafoon voor de schapendrijfdemo met de honden, dat bleek heel handig. En ons ouwe trouwe trekkertje, dat bleek een grote trekpleister voor kinderen, die er heel graag even op wilden zitten. Er was zelfs een jochie dat helemaal geen lammetjes wilde aaien: “Ik wil op de trekker!”
We houden weer Lammetjesdag, op zaterdag 23 maart, van 13-17u! We kiezen er weer voor alleen kaartjes in de voorverkoop te doen, en dan maximaal 850. Dus wees er snel bij en koop je kaartjes. Het heeft dus geen zin om op de bonnefooi langs te komen, we verkopen dus niet aan de kassa. Sorry daarvoor, maar we denken dat het zo voor iedereen leuk blijft: voor jullie als bezoekers, maar ook voor onze vrijwilligers, en vooral ook voor de schapen en lammetjes!
Kom je ook langs? Kijk voor meer info en kaartverkoop op Lammetjesdag!
