Auteursarchief: Marjel
Begrazingsseizoen weer afgelopen: op naar de winterwei
Zoals jullie natuurlijk allemaal weten, begrazen wij natuurgebieden voor terreinbeheerders, van Wolfheze (Zuid-Veluwe) tot Den Dolder (Utrechtse Heuvelrug). Dat doen we in het graasseizoen, grofweg van april tot begin december. In de winter staan de schapen bij boeren in het Binnenveld op de wei (en als ze moeten aflammeren een tijdje op stal). Die boeren vinden het fijn als het gras lekker kort is voordat het in het voorjaar weer gaat groeien. Maar het is dan te nat voor koeien, die zouden de grasmat stuk trappen. Maar schapen, lichte dieren met hun kleine hoefjes, trappelen het juist mooi aan.
Afgelopen weken zijn beide kuddes dus weer van de natuurgebieden naar de winterweides gegaan. Een paar leuke foto’s.
Lamsschouder als kerstvlees
Naast een veterinaire zoon (zie ander berichtje) hebben we ook een culinaire zoon: Jochem. Hij houdt heel erg van koken en dat doet hij ook 3x per week (jawel, we weten het, we zijn enorme bofkonten!). Een tijdje terug maakte hij een werkelijk fenomenaal lekkere lamsschouder klaar. Gewoon van een TikTok-filmpje (van TikTok-kok melizcooks). Het is helemaal niet veel werk, maar moet wel heel lang in de oven. Maar dan kun je ondertussen gewoon allemaal andere dingen doen.
Wil je lamsvlees met kerst? Helaas zijn de lamsbouten op, maar we hebben nog wel 10 lamsschouders. En ook nog een paar rollades. Wil je zeker weten dat er nog een of twee schouders zijn, reserveer dan even via grebbeveld@gmail.com. De Grebbewinkel is open op vrijdag 22 december 10-14 uur en zaterdag 23 december van 10-12 uur. Natuurlijk kun je ook gewoon lamburgers, gehakt, koteletjes of boutschijven komen halen.
Zoals je misschien weet, is ons lamsvlees ook te koop bij:
- De Hoge Born, Bornsesteeg 87, Wageningen
- Boerderij van Steenbergen, Dijkgraaf 1a, Bennekom
- De Gieterij, Junusstraat 16, Wageningen
- en natuurlijk op de StreekWaar-marktkraam elke zaterdag (9-17u) op het Raadhuisplein in Wageningen.
Eventueel kan ik ook iets voor je meenemen naar mijn huis in Wageningen, dat je het daar ophaalt, maar thuis is mijn vriezerruimte beperkt (bel of app dan even naar 06-40349079).
Dit is het TikTok-filmpje van die heerlijke lamsschouder:
Hier de instructie even uitgeschreven:
Verwarm de oven voor op 200 graden. Neem een braadslee (er moet later een laagje bouillon in, dus een bakplaat werkt niet). Snijd twee uien in kwarten en snijd een hele bol knoflook in plakjes. Leg er wat laurierblaadjes, takjes rozemarijn en tijm bij, en giet er wat olijfolie overheen. Leg daarop de lamsschouder. Kwast die in met olijfolie en sprenkel er zeezout en zwarte peper overheen. Leg dit een half uur in de oven.
Haal de braadslee uit de oven, en giet er kippenbouillon bij. Dek de braadslee dan af met aluminiumfolie en sluit dit goed af. Zet de oven op 160 graden. Laat hem daar 4 uur in staan.
Haal de aluminiumfolier eraf en zet hem dan nog een half uur in de oven. Dan laat je hem een half uur buiten de oven rusten met de folie er weer op. Daarna kun je het vlees in draadjes van het bot halen. Superlekker!
Blauwtong houdt huis
Helaas heeft ook bij ons blauwtong flink huisgehouden. 64 dieren ziek naar binnen gehaald, waarvan er 33 zijn doodgegaan. Van de rest is zo’n tweederde weer naar buiten, en de rest staat nog ziek op stal. Sommige zieke dieren die we naar buiten hadden gedaan, zijn weer teruggekomen, toch niet fit genoeg om met de kudde mee te komen.
Voor wie het nog niet wist: blauwtong is een hele nare en dus heel dodelijke ziekte, die door knutjes (kleine mugjes) wordt overgebracht. Het virus gaat alleen via de mug (of eventueel via een injectienaald), en dus niet van schaap op schaap, en is gelukkig ook niet gevaarlijk voor de mens. Alleen herkauwers hebben er last van, en daarvan schapen het ergst.
Ze krijgen last van hun slijmvliezen, een snotneus, maar ook de slijmvliezen in hun bek en darmen kunnen aangetast worden. Blauwe tong kan dus ook, maar komt eigenlijk weinig voor. Aders kunnen aangetast worden, en poten, soms laten de nagels van de hoefjes los. Echt heel verschillende (en allemaal hele nare) verschijnselen. Ze gaan soms dood omdat ze van de pijn niet meer kunnen eten, of omdat ze bijkomende infecties krijgen. Soms gaan ze binnen een paar uur dood nadat ze met een snotneus naar stal zijn gehaald, en soms staan ze weken op stal. En knappen weer op, of niet.
Het virus begon rond Loosdrecht, onduidelijk is hoe het daar gekomen is. Er gaan wilde verhalen de ronde over treinladingen afval uit Italië, maar dat blijkt toch een andere variant van het virus te zijn. Maar goed, vanuit die haard, verspreidde het zich met een paar kilometer per dag, vooral met de zuidwestenwind mee richting noord en oost. Inmiddels is het gelukkig te koud voor knutjes en is de verspreiding gestopt. Maar net als alle schapenhouders houden we ons hart vast voor als het weer warm wordt komend voorjaar. We hopen dat er snel een vaccin komt, dat lijkt de enige oplossing. Want er is verder helemaal niks tegen te doen. Behalve antibiotica tegen de bijkomende infecties, en heel goed voor je schapen zorgen.
We hebben de dieren tweede week december laten scannen op dracht (een echo, net als bij een zwangere vrouw), en tot onze opluchting lijkt daar geen probleem te zijn. Ondanks dat de blauwtong rondging toen de rammen erbij liepen.
Nooit genoeg schapen
Zoon Tijmen, die afgelopen zomer zijn bachelor diergeneeskunde haalde en nu wacht tot hij met zijn master kan beginnen, houdt heel erg van schapen. Dat vinden wij helemaal niet erg.
Hij houdt zó veel van schapen dat hij, toen hij op reis ging naar Australië, niet alleen allerlei mooie natuur ging bekijken en ging rondreizen in een campertje. Het hoogtepunt van zijn reis was dat hij een tijdje mee mocht lopen met Tim Gole, schapendierenarts van For Flock’s Sake.
Nou hebben wij 550 schapen, en dat vinden wij best veel. Maar in Australië vinden ze dat maar peanuts. 4000, 6000, 10.000 schapen hebben ze daar. En die lammeren allemaal buiten af, zonder enige hulp.
Tijmen vond het geweldig, al die schapen in Australië! Maar die vegemite kan hem gestolen worden…
Najaarsvilt
Er is weer heel wat afgevilt dit najaar. Hele vachten, zitvachtjes, sloffen, kijk toch eens hoe mooi. Het is nu te koud in de wolstal, maar eind maart, na de lammertijd, beginnen we weer.
Glas-in-lood voor herders
Veel mensen denken dat we op de boerderij aan de Langesteeg in Bennekom wonen, maar we huren daar alleen een aantal stallen (van de WUR). We wonen gewoon in een rijtjeshuis in Wageningen. Wel een leuk jaren-20-rijtjeshuis overigens. Met granito in de hal, keuken en badkamer, en glas-in-lood in de schuifdeuren, de haldeur, en een klein raampje tussen hal en trapgat. Dat glas in lood zat er dus al 100 jaar in, en dat was te merken. Het was uitgezakt, rammelde als een gek en er waren ook wat ruitjes stuk. Ook was het een beetje saai, gewoon rechthoekige transparante ruitjes. Dat kon leuker, dachten we.
Op advies van onze schilder namen we contact op met Eric Schilp, een glas-in-loodmaker uit Bennekom. Hij had wat voorbeelden op zijn site, en daar kozen we er eentje van die ons mooi leek. Maar eigenlijk leek het ons nog leuker om er onze eigen draai aan te geven. Ooit heeft er een meubelmaker in ons huis gewoond, en die heeft boven hele mooie deuren gemaakt voor de inbouwkasten. En nu wilden wij ook onze stempel wel op het huis drukken. Dus het leek ons leuk om iets met schapen en een hond te doen. Zo gezegd, zo gedaan, ik maakte een ontwerp, en Eric heeft dat prachtig uitgevoerd. We genieten er elke dag weer van.
En als we ooit verhuizen, dan zullen de nieuwe bewoners nooit vergeten dat er ooit een herder heeft gewoond!
Grebbeveld bij Vroege Vogels TV
Eind augustus kwam Vroege Vogels TV langs om opnames te maken. Clemens en Tijmen vertellen aan presentator Menno Bentveld waarom een schaapskudde zo goed is voor de biodiversiteit. Het VV-team was razend enthousiast, en zaterdag 30 september komt het op tv om 19.15u. Dus kijk vooral even, of kijk het terug.
Schaapherders op de Utrechtse Heuvelrug – Vroege Vogels – BNNVARA
Bang voor blauwtong
Het is jullie vast niet ontgaan: er heerst blauwtong in Nederland en het breidt zich gestaag uit vanuit het gebied rond het Gooi. Het is voor ons een grote zorg. Inmiddels is ook onze kudde die rond Zeist graast besmet. We hebben er al 15 zieke dieren uit moeten halen, waarvan er inmiddels 4 doodgegaan zijn. Het erge is dat we dus geen enkel zicht hebben hoe erg het gaat worden. Hoeveel dieren worden er ziek, hoeveel daarvan overleven het niet, het is gewoon onbekend.
De andere kudde, die rond Amerongen loopt, is nog niet besmet, maar de kans is groot dat dat ook gaat gebeuren.
De verspreiding gaat via knutjes, kleine mugjes. Als die eerst een besmet dier bijten, dan een eindje verder vliegen en een gezond dier bijten, besmetten ze het gezonde dier met het virus. De verspreiding gaat niet van dier op dier, en ook niet van dier op mens. Het is ook niet gevaarlijk voor mensen, maar voor schapen des te meer. Het ene schaap merkt er niks van, het volgende wordt een beetje snotterig, de ander wordt doodziek en er overlijden er ook flink wat aan. Maar er is nog veel onduidelijk. Een vaccin is nog niet in zicht.
Het enige wat we kunnen doen is goed voor de dieren zorgen. Voor de kudde, en uiteraard zeker voor de zieke dieren, die binnen staan zodat we ze goed in de gaten kunnen houden qua eten en drinken, en medicijnen geven tegen pijn en bijkomende infecties.
Dus duim voor ons….
Mooie schapenfoto’s
Nou ja, dan gewoon nog maar een paar mooie schapenfoto’s van de afgelopen maanden.
Eerste begrazingsopdracht van het seizoen: de Grebbedijk!
De rammen stonden op een prachtige plek afgelopen voorjaar: in het Heelsumse beekdal bij het Heelsumse kerkje op de heuvel
Lekker drinken uit de poel op het Breeveen
Kuilen graven vindt Finnick het mooiste wat er is (na schapen drijven uiteraard)
Een van de mooiste plekjes van Wageningen: de Holleweg
Clemens als fotomodel op de bloeiende Renkumse Heide